Trầm hương - Bí ẩn về một huyền thoại

Cây Dó Bầu và Trầm Hương: Nguồn gốc – Đặc điểm – Phân loại

Trầm Hương là gì?

Trầm Hương thực chất là phần gỗ chứa nhiều nhựa thơm sinh ra từ thân cây Dó bầu (tên gọi khác là Dó trầm, Gió Me, Gió Gạch,…). Trong tự nhiên, khi cây Dó bầu bị thương (nhiễm bệnh, sâu đục, gò mối đóng, giông gió, sét đánh hoặc bom đạn làm gãy cành,…) cây sẽ tiết ra chất dầu và tụ lại ở vết thương nhằm kháng lại sự phá hoại của vi khuẩn, côn trùng. Trải qua hàng chục đến hàng trăm năm, chất dầu đọng lại dần biến tính và tạo ra Trầm Hương, tuỳ theo thời gian hình thành, mức độì nhiễm bệnh, cơ địa mà cây sẽ cho ra được những khối Trầm to nhỏ với những hình dáng, màu sắc, mùi vị khác nhau.

Tuy nhiên, không phải cứ cây Dó nào cũng có khả năng tạo ra Trầm Hương, khoảng 1500 cây Dó ngoài tự nhiên mới có 1-2 cây cho Trầm. Xét về mặt tự nhiên và nhân tạo điều này khá chính xác, vì cơ bản qua trình hình thành Trầm Hương mất một khoảng thời gian rất dài tích tụ mới có được. Mặt khác, những cây dó có khả năng tiết dầu thấp sẽ khó có thể tạo ra Trầm, đó là lý do vì sao loại gỗ giá trị cao này lại trở nên quý hiếm không phải ai cũng dễ dàng sở hữu hoặc tìm được chúng.

Sự tổn thương là điều kiện tốt để cây Dó bầu tạo Trầm hương

Thực trạng Trầm Hương hiện nay và Lợi ích kinh tế của Cây Dó bầu

Trước đây, những thương lái săn lùng mua cây Dó bầu với mức giá rất cao khiến cho người dân đổ xô nhau đi tìm chặt loại cây này, vì khi cây có Trầm giá trị của chúng là vô cùng có thể lên đến hàng tỷ thậm chí là nghìn tỷ đồng một khối. Nhưng sự thật trớ trêu là rất ít người tìm thấy, nhiều người mất tận vài tháng trong rừng sâu hun hút, thậm chí đào cả gốc rễ vẫn không có, và hiển nhiên muốn trồng được cây dó bầu sẽ phải tính bằng nhiều năm, việc khai thác Trầm vô tổ chức dẫn đến cạn kiệt và tuyệt chủng loài cây này, khiến chúng ngày càng quý hiếm và đắt đỏ.

Trầm Hương Việt Nam được đánh giá chất lượng tốt nhất thế giới, hơn 200 quốc gia đang có nhu cầu sử dụng Trầm nhưng nguồn cung hiện nay chỉ khoảng 10 quốc gia, nhưng vẫn không đảm bảo được chất lượng và sản lượng cho thị trường. Nắm được quy luật của sự hình thành Trầm Hương trên cây Dó mà ngày nay con người đã ứng dụng các phương pháp tạo Trầm với mục đích làm cây bị thương nhiễm bệnh nhằm tiết ra lớp dầu kháng lại, về lâu dài sẽ hình thành Trầm Hương.

Trầm Hương được hình thành từ thân cây Dó bầu

Chỉ riêng về dược Trầm đã có những công dụng hết sức tuyệt vời cho sức khoẻ và được ứng dụng trong rất nhiều lĩnh vực khác nhau như: tâm linh, phong thuỷ,…vì vậy giá thành của chúng ngày càng cao, đặc biệt hàng Kỳ Nam lên đến hàng tỷ đồng. Ngoài ra, cây Dó trầm khi khai khác được sử dụng gần như là tối đa, vì các sản phẩm làm từ Trầm Hương hiện nay khá đa dạng bao gồm: tinh dầu trầm hương, nhang trầm, nụ trầm, trà trầm, bột trầm,…được rất nhiều giới nghệ sĩ, văn phòng, doanh nhân tin dùng.

Đặc điểm phân bố Trầm Hương và hình thái của cây Dó Bầu:

Đặc điểm phân bố cây Dó bầu

Trầm Hương ( Agarwood – tên khoa học Aquilaria ) là loại thực vật thuộc họ Trầm, phân bố rải rác ở các quốc gia Châu Á như: Việt Nam, Lào, Camphuchia, Thái Lan, Indonesia, Malasysia, Philippin, Trung Quốc…. Ở Việt Nam, từ các nguồn tài liệu thống kê Trầm Hương phân bố dọc khắp các tỉnh Phú Quốc, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Phú Yên, Lâm Đồng, Gia Lai,…Trong đó, Khánh Hoà được xem là “xứ sở Trầm Hương”.

Cây Dó bầu được trồng ngoài tự nhiên

Hình thái cây Dó bầu

Thuộc loại cây gỗ cao 30 – 40m, đường kính thân cây khoảng 60cm, vỏ nhẵn, thân cây có đốm trắng, thịt gỗ mềm, màu vàng nhạt, là loại cây lá đơn dày, nhẵn bóng và có màu xanh đậm. Cây Dó bầu có tán rộng, tuổi từ 4-5 năm sẽ bắt đầu ra hoa kết trái, Loài cây này có thể sinh trưởng trên nhiều loại đất núi, đất rừng có lẫn đá, ưa bóng râm, rất dễ trồng và chúng thường mọc rải rác ở những khu rừng ẩm nhiệt đới nguyên sinh. Gỗ dó rất mềm, chất lượng gỗ không tốt cho các sản phẩm đồ gỗ.

Với những chia sẻ trên chúng tôi hy vọng đã cung cấp cho bạn nhiều kiến thức bổ ích liên quan đến trầm hương để hiểu sâu hơn về nguồn gốc, quá trình hình thành và lợi ích kinh tế của cây Dó bầu mang lại cho đời sống.

Công Ty Cổ Phần Trầm Hương Sinh Học TTT